به گزارش روشنای راه، حوضه آبریز رودخانه زاینده رود با مساحتی حدود ۲۷ هزار کیلومتر مربع، در حال حاضر، آب مورد نیاز حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی، آب شرب بیش از پنج میلیون نفر جمعیت در استانهای اصفهان، چهارمحال و بختیاری و یزد و آب مورد نیاز برخی صنایع ملی نظیر ذوب آهن، فولاد مبارکه و دهها صنعت بزرگ و کوچک دیگر را در منطقه تأمین مینماید.
زایندهرود یا زنده رود، رگ حیات استان اصفهان است. فارغ از ابعاد کشاورزی، محیط زیستی و صنعتی، اين رودخانه زندگيبخش بهعنوان نماد هويتي و فرهنگي شناخته ميشود. با همين نگاه بود که زايندهرود بهعنوان ۱۱۸ اُمين اثر طبيعي، توسط سازمان ميراث فرهنگي در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست ميراث طبيعي ايران قرار گرفت.
زایندهرود شاید تنها رودخانه ایران باشد که بسیاری از ایرانیان حداقل یک عکس کنار آن در آلبوم خاطراتشان دارند. رودخانهاي آرام، صبور و زيبا که هر وقت خشک ميشود، ميتوان بهوضوح ملال را در چهره اصفهانيها يا گردشگراني که از راههاي دور و نزديک آمدهاند ديد؛ گرچه سرچشمههاي آن به استان چهارمحال و بختياري ميرسد و نميتوان آن را تنها در يك استان خلاصه كرد.
وقتی تشکلهای محیط زیستی روز ۱۸ مهرماه در سال ۱۳۸۲ را بهعنوان «روز نکوداشت زایندهرود» نامگذاری کردند، کمتر کسی فکر ميکرد که اين موضوع به يك روز تاريخي تبديل شود. در تجمعي كه ۱۷ سال پيش صورت گرفت. مهمترين شعار اين بود: «زايندهرود را زنده، كامل و هميشه ميخواهيم».
باگذشت نزدیک به دو دهه هنوز هم میشود بر همین شعار پای فشرد، چراکه تجربه نشان داده که زایندهرود به مراقبت دائم نیازمند است و خلاصه کردن توجهها تنها در یک روز، کافی نيست. لازم است تمام دستگاهها و افراد حقيقي و حقوقي در تمام سال به تصميمها، رويکردها و اقدامات خود در قبال اين رودخانه پراهميت دقت کنند و مسئوليت اجتماعي خود را تنها به يك حضور در اين مراسم يا صدور پيام و نصب شعارنوشته تقليل ندهند.
در چند سال گذشته تمرکز بسیار زیاد و البته قابلدرکی روی احیای دریاچه ارومیه انجام شد که خوشبختانه با اقدامات خردمندانه دولت و ستاد احيا، زندگي به اين درياچه بازگشت و بخشي از تهديدهاي محيط زيستي از ساکنان پيرامون آن برداشته شد، زايندهرود هم با افزون بر هفت ميليون نفر بهرهور؛ ازنظر محيط زيستي، گردشگري، اجتماعي و حتي امنيتي همپاي درياچه اروميه اهميت دارد و ذينفعان بومي آن بايد در هر برنامه مديريتي مداخله داده شوند، در غير اين صورت تصور اينکه همواره اين رگ حياتي درگذر از قلب اصفهان پرآب و زنده باشد، تنها يک رؤيا باقي خواهد ماند.
تلاش تشکلهای مردمنهاد برای مراقبت از ارزشهای زیستی و ظرفیتهای اجتماعی زايندهرود بسيار ارزشمند و قابلتقدير است، اما همه ما که اين رود چشمنواز را دوست داريم بايد به سمتي گام برداريم که برنامه مديريت زيست بومي تالاب بينالمللي گاوخوني، بهعنوان برنامهاي جامع و کارشناسي شده براي ساماندهي و احياي زايندهرود از سراب تا پاياب که مسئوليت سازمانها و دستگاههاي ديگر هم در قبال آن تعيينشده است، بهصورت الزامآوري اجرايي شود.
تنها در اين صورت است که ميتوان «زايندهرود را زنده، کامل و هميشه» داشت.
از امروز 20 تیرماه زاینده رود به مدت 10 روز پرآب خواهد بود.